Sevdiklerimiz zor dönemlerden geçerken, onlara yardımcı olmak ve mümkünse yüklerini paylaşmak isteriz. Onların iyi hissetmeleri için elimizden geleni yaparız. Fakat bazı durumlar karşısında nasıl yardımcı olacağımızı bilemeyiz. Depresyonun paradoksal döngüsüne kapılan bir dostumuz yada romantik partnerimizin nasıl hissettiğini ya da nasıl bir ruh halinde olduğunu anlamadan, onlara ulaşmak mümkün olmayacaktır. Bu yüzden depresyonda olan birinin neler yaşayabileceğini bilmek önemlidir. Depresyonda olan biri;
  • Hayata ve geleceğe karşı umutsuzluk ve çaresizlik içindedir.Bazı zamanlar en küçük bir umut bile göremez.
  • Günlük rutin içersindeki, eğitim ve iş gibi sorumlulukları yerine getirmekte zorlanır, ileri seviye depresyon durumlarında tamamen bırakabilir.
    Geçmişte yapmaktan keyif aldığı şeylerden, zevk alamaz hale gelir.
  • İştah artışları yada azalışları ile birlikte hızlı kilo kaybı ya da alımı görülür.
  • Fiziksel olarak efor harcamasa bile bir yorgunluk ve halsizlik duygusu hisseder.
  • Uyku düzeninde bozulmalar görülür. Aşırı uyku hali yada uykusuzluk görülebilir.
  • Odaklanma problemleri yaşayabilir.
  • Sosyal uyarıcılarda ciddi bir azalma görülür. Arkadaşlık ve aile ilişkileri de dahil olmak üzere iletişim sorunları yaşanabilir.
  • Kişinin kendisine karşı, değersiz ve yetersiz hissettiğine karşı baskın duyguları vardır.

Depresyonda Olan Yakınımıza Nasıl Davranmalıyız ?

Depresyonda olan yakınınız agresif yada negatif bir tutumda, ani çıkışlarda bulunabilir. Sizden uzak kalmak istediğini yada sizi görmek istemediğini dile getirebilir. Fakat bilmelisiniz ki bunlar kişinin aslında gerçek hislerini yansıtmaz ve bu tutumun sizinle bir ilişkisi yoktur. Depresyonda olan kişinin yalnız kalmak istemesini söylemesi, kişinin gerçek ihtiyacı değildir. Bu zor tutum içersinde düşündüğünüzün aksine karşınızdaki kişi güç beklentiler içersinde değildir. Bazen yalnızca fiziki olarak yakınında bulunmanız bile karşınızdakine iyi hissettirebilir. Karşınızdaki kişiyi gerçekten dinlemeniz ve onun duygularını anlamaya çalışmanız onun için yapabileceğiniz en değerli yardım olacaktır.
Depresyonun paradoksal döngüsü içersine giren bireyin davranışlarının, depresyon kaynaklı olduğunu unutmayın. Burada kişi her zamanki normal davranış ve tutumlara sahip değildir. Kişi zaman zaman agresif çıkışlarda bulunabilir. Rasyonel davranarak, öfke krizlerini yönetebilirsiniz. Örneğin seçenekleri azaltarak karar vermesini daha kolay hale getirebilirsiniz. Fakat işleri kolay hale getirmek, bütün işleri onun için yapmanız anlamına gelmiyor.
Depresyonda olan yakınınızı söyledikleri, yaptıkları ya da yapmadıkları için yargılamayın. Ona ne yapması ya da yapmaması gerektiği ile ilgili yönlendirmelerde bulunmayın. Emin olun elinde olsa yaptığı birçok şeyi değiştirirdi. Yargılamadan ne hissediyorsa olduğu gibi kendisini ifade etmesine izin verin.
Profesyonel destek alması için ona destek olun. Eğer isterse onun için bir uzman bulabileceğinizi ve randevu ayarlayabileceğini söyleyin. Terapi sürecinde de yanında olacağınızı belirtin. En sevdiği şeyi yaparken bile zorlanan biri için uzman bulma ve gitme süreci biraz zorlayıcı olabilir.
Depresyonda olan yakınınıza söylemekten kaçınmanız gerekenler:
 
“Takma kafana.”
“Boş ver.”
“Olaylara iyi tarafından bakmaya çalış.”
“Mutlu olmak için birçok şeye sahipsin.”
“Kendini üzmeyi bırak artık.”
“Biraz pozitif olmaya çalış.”
“Daha iyi olmak için biraz çabala.”
“Herkes zor zamandan geçer / geçiyor.”
“Elindekiler için şükret.”
“Artık daha iyi olman gerekmiyor mu?”
 
Sevdiklerimize, depresyon döngüsü içersinde yardım ederken bir diğer önemli noktaysa söylemekten kaçınmamız gerekenlerdir. Depresyondaki birine, olayları çok büyüttüğünü, kafasında kurduğunu, daha olumlu davranışlar sergilemesi gerektiğini söylemek anlamsız ve yanlıştır. Daha çok çabalaması gerektiğini, her şeyin kendi elinde olduğunu söylemek ona yardım ederken sonuç getirmeyecektir. Sevgili okurum, unutmayın sevdikleriniz bunları bilmediği için değil, bilmesine rağmen değiştiremediği için bunları yaşıyor.
Depresyon ile ilgili sorularınız için bana,
[email protected] adresinden ulaşabilirsiniz.
Sevgi ve saygılarımla…
Uzm. Kl. Psk. Oğuzhan Yılmaz
29 Haziran 2022